Kitap, kitap, kitap… Nereye kadar? Okuyoruz da ne oluyor? Kitap karın doyurur mu? Peki ya çocuklar? Onları da erkenden kitaplara boğacağız da ne olacak? Gözlerinin bozulduğu yetmezmiş gibi bir de kafaları çalışacak, ondan sonra her lafınıza karşılık verecekler. Öyle olursa kendi beklentilerinize uygun bir çocuk yetiştirmeyi nasıl umabilirsiniz? Çocuk sizi sorgulayacak, yaşamı sorgulayacak, her türlü otoriteyi sorgulayacak… Yok artık! Oldu olacak bir de olayları neden sonuç ilişkisi içinde ele alsın da toplumsal meselelere duygusal tepkiler vermesin bari! Kitap okutup da entel mi yapacaksınız bu çocuğu âlim mi? Futbolla ve otomobillerle ilgilenmek yerine kitap okursa, bu çocuk mahallede nasıl arkadaş bulacak? Karşı cins çıkar mı böyle elinde kitap, gözünde gözlük sünepe kılıklı bir çocukla? Çeyizine kitap mı koyacaksınız? Kitap okusun da çocuğun hem toplumsal, hem duygusal meziyetleri mi körelsin? Onun yerine şimdiden test çözmeye başlasınlar da elleri, beyinleri alışsın. Test alışkanlığı edinmezlerse, maazallah, üniversite sınavında ne yaparlar?
Bir insanı kitapsevmeze dönüştürmek sanıldığından daha kolay. Bazı ufak teknikleri uygulayarak, siz de çocuğunuzu tam bir kitapsevmez yapabilirsiniz:
- Asla ama asla onun yanında kitap okumayın. Çocuğunuz sizin kitap okuduğunuzu sakın görmesin. Eğer mutlaka okumanız gerekiyorsa, o görmeden, gizli gizli okuyun.
- Çocuğunuz küçükken, kendi boyutlarına uygun kitaplara erişimini engelleyin. Ellerine büyük gelen ağır bir kitap verin ki, fiziksel olarak caydırıcı olsun.
- Çocuğunuz okula başladı ve okuma yazma öğrendiyse, ona bol resimli kitaplar yerine, tıkış tıkış yazılarla dolu kitaplar alın.
- Eğlenceli olma olasılığı yüksek kitapların (güzel resimleri olan, canlı, parlak renklere sahip, komik vs.) çocuğunuzun eline geçmesine izin vermeyin.
- Ona ille de kitap verecekseniz, kocaman kocaman parmak sallayan, “öğreten”, olabildiğince didaktik kitaplar seçin.
- Madem aldınız, aldığınızın kitabın diline, çevirisine, tasarımına sakın ha aldırmayın. Mümkünse özensiz görünenlere öncelik verin.
- Bir daha mı kitap almak zorunda kaldınız? Bir ön araştırma yapın ve olabildiğince sıkıcı bir kitap seçin. Böylece çocuğunuz okumaktan sıkılıp başka işlere dalacaktır.
- Yolunuz, çocuğunuzla birlikte kazara bir kitapçıya düşerse, çocuğunuzun istediği kitabı ona almayın. Dikkatli olun. Sizi kandırmaya çalışacaktır. O seçmesin; siz seçin. Böylece kitapsevmezlik yönünde önemli bir adım atarsınız.
- Hayat tuzaklarla doludur. Çocuğunuzla yine bir kitapçıya girmek zorunda kalabilirsiniz. Eğer kitap isterse, onun aklını çelmeye çalışın ve kitap almak yerine gazoz, patlayan şeker veya cips almayı teklif edin. Bu pis şeyler, onun dikkatini dağıtacaktır.
- Okuldan ödev olarak verilen kitapları okuması için onu zorlayın.
- Evde olabildiğince çok televizyon açın. Çocuğunuzun TV ve bilgisayar karşısında bol bol vakit geçirmesini sağlayın. Böylece kitapsevmezlik meziyeti gelişecektir.
- Okuma eğilimi gösterirse ona sık sık “Gözlerin bozulur,” “Gözün bozulursa gözlük takmak zorunda kalırsın,”,” Bu kadar okuyup âlim mi olacaksın?” vs. türünden sözlerle telkinde bulunun.
- Ters psikolojiden yararlanın: Ona “Kitap oku!” diye baskı yapın. Emin olun, baskı işe yarayacak ve çocuğunuz zamanla tam bir kitapsevmeze dönüşecektir.
- Yanınıza size yüksek sesle bir şey okumak için gelirse, onu dinler gibi görünmeyin. Hatta “Şimdi değil, başka zaman,” diyerek kitap okuma olasılığını olabildiğince erteleyin.
- Bir gün bir halk kütüphanesinin önünden geçerseniz ve çocuğunuz “Anne / baba, kütüphane ne demek?” diye sorma gafletinde bulunursa, ona kütüphanenin kötü, kasvetli, sessiz durulması gereken ve çocukların hoş karşılanmadığı bir yer olduğunu anlatın. Böylece kütüphaneden soğuyacaktır.
Gördüğünüz gibi, kitapsevmez bir çocuk yetiştirmek için pek çok yöntem var. Siz de kendi tekniklerinizi geliştirerek, çocuğunuzu gerçek bir kitapsevmeze dönüştürebilir, ona, hayatının geri kalanında işine yarayacak bir meziyet armağan edersiniz.
