Home » Ekonomi » Yöneticilik Dersleri » Yöneticilik Dersleri -ŞİRKET MİMARİSİ: BÖLÜM – 2

Yöneticilik Dersleri -ŞİRKET MİMARİSİ: BÖLÜM – 2

ŞİRKET MİMARİSİ: BÖLÜM – 2

Şirket Mimarisi

Temel olarak şu soruyla uğraşmalıyız: “Nasıl farklı olabiliriz?”

Bu soruya verilecek cevaplar, her şirketin kendi içinde, onun en değerli gerçek veya potansiyel üstünlüklerini teşhis etmek suretiyle bulunacaktır. Bu “ayırt edici yetenekler” dört geniş kategoriye ayrılabilir: Birincisi, yenilik yapmaktır. Nazik bir avantajdır bu, çünkü rakiplerce kolayca taklit edilebilir. İkinci ve daha savunulabilir bir yetenek şöhrettir: Sağlam markalarda ifadesini bulan bir özellik. Üçüncü bir yetenek stratejik aktiflerdir, hükümetlerce verilmiş tekel hakları gibi. Dördüncü ve en kritik yetenek ise şirket mimarisidir: Şirket ile çalışanları, müşteri ve tedarikçileri arasında kurulan bağlar. J.Kay’e göre, şirket mimarisi, “olağanüstü insanları biraraya getirmek suretiyle değil, çok olağan insanların olağanüstü biçimlerde icraat yapmalarını mümkün kılmak suretiyle olağanüstü bir organizasyon meydana getirir.”

Şirketleşme ve Gelenek

19.yüzyıl Japon iş hayatına baktığımızda, rekabet ve kar düşüncesinden, bunların oluşturduğu iktisadi bireycilikten çok kamu yararı ve imparator için fedakarlık, yurtseverlik coşkusu gibi özelliklerin daha ağır bastığını görüyoruz. Batı bencilliğinin yerini, “ülkeye borcunu ödeme”duygusu almıştı. Ünlü Mitsui şirketi 1673’te Mitsui Haçirobei tarafından kurulmuştu. Kurucusunun 1694’teki kuralları bugün hâlâ şirketin anayasası mesabesindedir. 13 maddelik bu anayasayı, bugün cirosu 180 milyar doları aşan şirketin geleneklerle kurduğu bağın bir işareti sayabiliriz.

images (3)

Mitsui Anayasası

İkinci Dünya Savaşı öncesinde yaklaşık 200 şirketten oluşan Mitsui, Amerikan işgal kuvvetleri tarafından parçalanmış ve bir daha birleşmemeleri için Japon anayasasına bir madde koyulmuştu. Bu madde hâlen daha anayasada olmasına rağmen mitsui Grubu fiilen ayaktadır.

Mitsui Anayasası’nın maddeleri şunlardır:

Aile üyeleri birbirleriyle yakın dostluk ve nezaket ilişkisi içinde olmalıdırlar.

Hanedan içindeki ailelerin sayısını gereksizce artırmayın.

Tutumluluk aileyi zenginleştirir, lüks ise yıkar.

Her türlü işinizde aile konseyinin tavsiyesine uygun hareket edin.

Yıllık gelirin bir bölümünü bir yana ayırıp, paylarına göre aile üyeleri arasında dağıtın.

Sebepsiz yere emekliliğin lüks ve rahatını aramayın.

Bütün şubelerin mali raporlarının genel merkeze gönderilmesini sağlayın.

Yaşı ilerleyen ve dermansız kalanları gelecek vadeden gençlerle değiştirin.

Asla başka bir işle uğraşmayın.

Oğullarınızı adi çıraklık görevleriyle hayata başlatın ve tedricen iş hayatının sırlarını öğrendikçe bilgilerini uygulamak üzere şubelerde görevlendirin.

Sağlam muhakeme her şeyde, bilhassa ticarette aslî öneme sahiptir.

Aile üyeleri birbirleriyle istişare temelidir. Siz ey tanrılar ülkesinde doğanlar! Tanrılarınıza tapın, imparatorunuzu ululayın, ülkenizi sevin ve halk olarak görevinizi yerine getirin.(İnancın önemi vurgulanıyor.)

Damıtılmış Marifet

Ünlü Amerikan dergisi The Fortune500, 1955’ten buyana Amerikan sanayii ve hizmet sektörünün en büyük 500 şirketini her yıl ayrıntılarıyla okuyucularına tanıtıyor. Fortune 500’ün 40 yıllık tarihinden çıkan bir dizi altın kural ayakta kalma gücü gösteriyor. Bu kuralların adları yok, sadece son derece geniş yöneticilik ilkeleri bunlar:

İşi adresi bir pratiktir.

İnsanlar bir kaynaktır.

Pazarlama ve yenilik yapma bir işletmenin anahtar işlevleridir.

Neyi iyi yapmakta olduğunuzu keşfedin.

Kaliteye yapılan yatırım boşa gitmez.

Tehlikeli Fikirler

Günümüzde finans alanındaki ilerlemeler her zamankinden daha yararlı ama daha az tehlikeli değiller. Son 40 yılda formüle edilip kalıcı gözüken üç ana fikir şunlar:

Kazancınızı büyütemiyorsanız, kazançlı şirketleri satın alarak gelir hanenizi şişirebilirsiniz. Borçlanmaktan korkmayın. Risklerle baş edebilmek için finansal türevlerden yararlanın.

Verimli Toplantı Nasıl Yapılır?

Herşeyden evvel, toplantının tarihi bir ay öncesinden belli olmalı. Şirket müdürü bir hafta önce bütün katılımcılara toplantı gündemini ve gereken diğer malumatları gönderip katılımcıların gündemden haberdar olup ona göre hazırlanmalarını temin etmeli. Bundan başka:

Toplantı mutlaka zamanında başlamalı.

Gündeme mutlaka sadık kalınmalı.

Müzakereler sırasında konu dışına çıkılmamalı ve asla ikili konuşulmamalı.

Kimse birbirinin sözünü kesmemeli. Fikirler sonuna kadar dinlenmeli.

Başkan dahil hiç kimse gelişi güzel toplantıyı terketmemeli.

Şirket performansı gözden geçirilirken yönetim tenkit edilmeli, ama yapıcı olunmalı.

Şirket politikaları ve atılacak adımlar üzerinde net anlaşma sağlanmalı.

Toplantı üç saat içinde bitirilmeli. Başbaşa görüşmeler toplantı sonrası olmalı

Bir sonraki toplantının tarihi, yeri ve gündem maddelerinden bazıları tesbit edilmeli.

İşe Adam Almak

İşe alacağınız adam hakkında, işinizi en iyi bilen siz olduğunuza göre en iyi kararı veren de siz olacaksınız. Ama şu tavsiyeler faydalı olabilir:

İşe alacağınız insanlara firmanız hakkında asla yanlış bilgi vermeyin. Hakikati dosdoğru söyleyin. Samimi olun.

İşe aldığınız insanın görevini net olarak belirleyin.

Yetkilerine mutlaka açıklık getirin.

Alt-üst ilişkilerini mutlaka belirtin.

Sunacağınız maddi imkanlarda kendinizi onun yerine koyun.

Yeteneklerini ve özel durumlarını öğrenip ona göre vazifelendirin.

Devam Edecek…