Görülüyor ki tarihte ilk uçak yapıp uçma şerefi de yine bir Müslüman bilginine aittir. İbn-i Firnas’ın bu başarısı Batı’da uçak yapıp uçmayı başaran Wringht Kardeşler’den 1023 yıl öncesine rastlamaktadır. 21. yüzyılın eşiğinde İslâm dünyası, havacılık teknolojisinde hâlâ Avrupa ve Amerika’ya bağlı olup kendi zenginliğini uçak mukabilinde bu ülkelere aktarıyorsa, herhalde İbn-i Firnas ve Hezarfen Ahmed Çelebi gibi hayatını bu uğurda tüketen ilim adamlarının kemikleri sızlıyordur. İbn-i Firnas’ın keşfi, bilim ve medeniyete hizmeti bundan ibaret değildi. Güneş ve gezegenleri hareket halinde gösteren bir Plenatarium da yapmıştı. Bilginimiz bu cihazla yıldızlarla birlikte bulutu ve şimşekleri de inceliyordu. Ünlü bilginimiz ayrıca kendisine has metodlarla bir kısım taşlardan mükemmel cam imal etme usûlünü keşfetmiş, cam sanayiinin de öncüsü olmuştu. Bilginimiz İbn-i Firnas’ın aynı zamanda İslâm musıkîsinin İspanya’da topluma mal edilmesini sağlayan değerli, duygulu ve çok hassas bir musikîşinas olduğunu da görüyoruz.
Hayatı Tarihî kaynaklar Endülüslü Firnas’ın da uzun çalışmalar sonunda yeni bir keşifte bulunup bir cihaz yaptığını, üzerine kumaş geçirip kanat yerine büyük kuş kanatları taktığını ve bu âleti çalıştırarak havalanıp uçtuğunu kaydeder. Üstelik havada uzun süre kuşlar gibi süzüldüğünü, daha sonra da yavaşça yere indiğini söyler.
Diğer çalışmaları İbn Firnas’da birçok alanda çalıştı, kimya, fizik, astronomi okudu. Astronomi tabloları hazırladı, şiir yazdı, el-Makata adlı saati tasarladı.
Kumdan cam imalatını icad etti ve ayrıca kaya kristallerini kesme yöntemini geliştirdi. O zamana kadar sadece Mısırlılar kristal kesmeyi biliyordu. Bundan sonra, İspanya Mısır’dan kuartz ihracını bıraktı.
Güneş ve gezegenleri hareket halinde gösteren bir Plenatarium da yapmıştı. Bilgin bu cihazla yıldızlarla birlikte bulutu ve şimşekleri de inceliyordu.
Ünlü bilgin ayrıca kendisine has metodlarla bir kısım taşlardan mükemmel cam imal etme usûlünü keşfetmiş, cam sanayiinin de öncüsü olmuştu.
Bilgin İbn-i Firnas’ın aynı zamanda İslâm musıkîsinin İspanya’da topluma mal edilmesini sağlamıştır.
Libya’da onun onuruna posta pulu basıldı.Irak’ta Bağdat Uluslararası Havaalanı’nda onun anısına bir heykel dikildi.Bağdat’ın kuzeyinde İbn Firnas Havaalanı’na onun adı verildi.Ay üzerinde güneybatıda King ve Ostwald Kraterlerine yakın bir yerde 89 km çapındaki bir kraterin adı Abbas Ibn Firnas Krateri diye isimlendirildi.
Görüşler Prof. Dr. Philip Hitti ‘Arap Tarihi’ adlı eserinde şöyle der: İbn Firnas insanlık tarihinde ilk defa bilimsel uçma girişiminde bulunan kişidir.
Alman bilim tarihi araştırıcısı Sigrid Hunke, İbn- i Firnas’ın yaptığı bu uçakla İkaros’un rüyasını gerçekleştirdiğini dile getirmektedir.
Meşhur Prof. Dr. P. K. Hitti, bu konuya yer verdiği “Siyasî ve Kültürel İslâm Tarihi” adlı eserinin 3. cildinin 951. sahifesinde şu itirafta bulunur: “İbn-i Firnas, insanın uçması konusunda ilk ilmî ve pratik teşebbüsü yapan kimse olarak bilinmektedir.”
Öte yandan Alman ilim tarihi araştırıcısı Sigrid Hunke’yse, “İbn- i Firnas’ın yaptığı bu uçakla İkaros’un rüyasını gerçekleştirdiğini” dile getirmektedir. Çağımızın değerli bilim adamı merhum Prof. Dr. Osman Turan da İbn-i Firnas’ın “İslâm medeniyetinde modern havacılığın öncüsü” olduğunu dile getirdikten sonra şöyle bir tesbiti de ilâve etmektedir: “Daha doğrusu şu dünya tarihinde ilk defa uçmayı gerçekleştiren, uçak yapan bir Müslümandır.”
Görülüyor ki tarihte ilk uçak yapıp uçma şerefi de yine bir Müslüman bilginine aittir. İbn-i Firnas’ın bu başarısı Batı’da uçak yapıp uçmayı başaran Wringht Kardeşler’den 1023 yıl öncesine rastlamaktadır. 21. yüzyılın eşiğinde İslâm dünyası, havacılık teknolojisinde hâlâ Avrupa ve Amerika’ya bağlı olup kendi zenginliğini uçak mukabilinde bu ülkelere aktarıyorsa, herhalde İbn-i Firnas ve Hezarfen Ahmed Çelebi gibi hayatını bu uğurda tüketen ilim adamlarının kemikleri sızlıyordur. İbn-i Firnas’ın keşfi, bilim ve medeniyete hizmeti bundan ibaret değildi. Güneş ve gezegenleri hareket halinde gösteren bir Plenatarium da yapmıştı. Bilginimiz bu cihazla yıldızlarla birlikte bulutu ve şimşekleri de inceliyordu. Ünlü bilginimiz ayrıca kendisine has metodlarla bir kısım taşlardan mükemmel cam imal etme usûlünü keşfetmiş, cam sanayiinin de öncüsü olmuştu. Bilginimiz İbn-i Firnas’ın aynı zamanda İslâm musıkîsinin İspanya’da topluma mal edilmesini sağlayan değerli, duygulu ve çok hassas bir musikîşinas olduğunu da görüyoruz.
ms. 9. yüzyılda günümüzdeki ispanya ve portekiz topraklarında endülüs emevi devleti vardı. o zamanlar bağdat ve kurtuba devrin ilim ve kültür merkeziydi. bugünkü bağnaz islam anlayışıyla zerre kadar alakası olmayan bir dönemdi. zaten avrupaya rönesansı yaşatan bu dönem horasanda, bağdatta, endülüste yazılmış olan islam alimlerinin bilim kitaplarının sonradan avrupaya getirilip latinceye çevrilmesi olmuştur.
Ya öyle bir dönem ki dünyayı her açıdan etkilemiş. ilk defa “gemilerini yakan” müslümanların 750-1000 yılları arasında kurduğu büyük bir medeniyetti zira endülüs. Toledo, Kurtuba gibi önemli şehirlerde müzikte, sanatta, özellikle bilimde modern atılımların yapıldığı zamanlardı. mesela müzikte bugünkü ağzımızın salyalarıyla dinlediğimiz flamenko ezgileri, tavırları, gırtlağı oradaki müslüman kültürün etkilediği ve ortaya çıkarttığı şeylerdir. mesela ii.abdurrahman tahta geçince etrafına dünyanın her yerinden müslüman alimleri Endülüse çağırdı. bunlardan biri de bağdat ın büyük müzik ustası, dahi müzisyen ziryab İspanyolların bugün folk müzik olarak kullandıkları mistik flamenko nun ilk icracısı sayılabilir.
işte ibni firnas da bu zamanlarda yaşamış “modern havacılığın öncüsü” olan bir bilim adamıdır. evet yanlış duymadınız 850 li yıllarda modern havacılığın öncüsü bir müslümandı ibn firnas.
ilk başta insanların aklına wright kardeşler gelir, sonra düşünürüz hayır ya “hazarfen var, lagari hasan var”. ama ibn firnas fazla bilinmez. ama büyük bir bilim adamıdır onu tanımak gerekir.
ibn firnas “modern” manada planörü tasarlayan, yapan ve uçan bir bilim adamdır. işin garibi bu buluşu ilk paraşütü bulan kişiden gelir 852’de gözüpek bir adam, armen firman, kurtuba’da bir kuleden uçmaya karar verdi. aynı dönemde ‘mücitleri’ teşvik eden andalusya halifesi’nin teşvikiyle birtakım çıtalar ve kumaştan yaptığı ‘kanatlar’ ile bir kuleden atlamış, uçamamış ama yere yavaş düştüğü için ölmemiş. böylelikle paraşüt bulunmuştur. bir çok yara, hasarla kurtuldu, genç ibn firnas onu gördü.bunu gören ibn firnas 875’te bir planör inşa etti ve kendini kuleden roket gibi fırlattı. uçuş büyük oranda başarılı idi ve kalabalık bir insan grubu tarafından izlendi. ancak, inişi biraz sert oldu, sırtını incitti. planörün kuyruk kısmındayeterli önlem almadığı söylendi, manevra için kuyruğu yeterli tasarlamamıştı. sonrası hakkında bilgi yok. yani işin gerçeği dünyada ilk uçağı yapan bu insandır.
cam sanatının temeli de ibn firnastan gelmektedir. toprakta bulunan silisyumdan camı ortaya çıkartan kişi olarak bilinir.
aynı camı ‘okuma gözlüğü’ haline sokan, müslüman ispanya’nın cordoba şehrinde yaşayan abbas ibn firnas’tır
mücevhercilik, astronomi, kimya alanlarında da pek çok özelliği vardır firnas ın:
“gezegenlerin ve yıldızların hareketini temsil eden bir daire zinciri geliştirdi. ayrıca kaya kristallerini kesme yöntemini geliştirdi. o zamana kadar sadece mısırlılar kristal kesmeyi biliyordu. bundan sonra, ispanya mısır’dan kuartz ihracını bıraktı.”
